Het eerste product van ambitieuze plannen van de Gestelse Heemkundevereniging Heerlijkheid Herlaar ligt al bij boekhandel The Read Shop. Een nieuwe uitgave van Den Heertgang, met uitgebreide verhalen over de oorlogsperiode. Met name een brand in de boerderij van Beekvliet, een ontsnapte gevangene, een tuinman die de spullen klaarzette en een SS-officier die even wegkeek. Het zijn de hoofdingrediënten van de net uitgekomen Heertgang. Dit alles vergezeld van de uitleg wat het verschil was tussen gijzelaars en gevangenen.
Ambitieus
Boeiende leeskost die verderop in het artikel een vervolg krijgt. Eerst over de ambitie van de Heemkundevereniging. De redactie van Den Heertgang is uitgebreid met de intentie om per jaar vier of vijf Heertgangen uit te brengen, in een vernieuwde opzet. De volgende moet rond 15 september verschijnen.
In de eerstvolgende editie staat onder meer een kort artikel over de brug in Sint-Michielsgestel. In 1970 werd de huidige brug geopend, waarvoor een café en een huisje moesten worden afgebroken. Van dat huisje bestaat een foto, zie hieronder. Echter, de redactie is naarstig op zoek naar meer informatie. WIE WEET MEER OVER DIT HUIS? MELD JE S.V.P. BIJ DE HEEMKUNDEVERENIGING!
In het kort terug naar de oorlogsperiode
Behalve honderden gijzelaars zaten op Beekvliet behalve een buitencommando van concentratiekamp Vught, ook enkele tientallen gevangen opgesloten. Die moesten daar werken onder andere in de tuinen en de veestallen, samen met enkele burgerpersoneelsleden die er al werkten voordat de Duitsers het kleinseminarie vorderden.
Na jarenlang speurwerk slaagde Jan van den Broek jr. er in om uit de fragmenten die hij hoorde van zijn vader, de genoemde tuinman, het complete verhaal te reconstrueren over de brand die de boerderij van Beekvliet gedeeltelijk in de as legde. Een boeiend artikel, met name omdat het een kijkje geeft achter de schermen van het gijzelaarskamp. Het geeft bovendien een beeld van een verzetsstrijder en zijn jonge gezin en het netwerk van mensen die hem hielpen, voor en na zijn ontsnapping. En het geeft tenslotte een gezicht aan de Nederlandse SS-bewaker die op het kritieke moment de andere kant op keek.
Goed verstopt
Het gijzelaarskamp Beekvliet is op 4 mei 1942 in gebruik genomen. Op Beekvliet zijn in totaal 1246 mannen voor kortere of langere tijd als gijzelaar vastgehouden. De zogenaamde Indische gijzelaars werden vanaf oktober 1942 op de Ruwenberg vastgezet. Angst voor represailles tegen lotgenoten of familieleden zorgde ervoor dat geen enkele gijzelaar ontsnapte, hoewel dat eigenlijk niet moeilijk was. Tot 6 september 1944. Op die dag werden beide kampen opgeheven en alle ongeveer 300 overgebleven gijzelaars naar kamp Vught overgebracht. Zes of acht gijzelaars van Beekvliet en vijf van de Ruwenberg wisten zich goed te verbergen en wat later te verdwijnen. Jan Spit heeft uitgezocht wie dat precies waren en hoe zij zich aan het spiedend oog van de Duitsers wisten te onttrekken.
In het tijdschrift van heemkundevereniging De Heerlijkheid Herlaar uit Sint-Michielsgestel staat ook nog een artikel over 11 of 13 gijzelaars die wisten te verdwijnen toen de gijzelaarskampen op Beekvliet en de Ruwenberg werden opgeheven.
Het blad is te koop bij The Readshop, Torenplein 1, Sint-Michielsgestel.
