Ondernemend, sociaal bewogen én een steunpilaar op vele vlakken. In Toon van Breugel heeft Gestel een markante dorpsgenoot verloren die op zijn eigen wijze betekenisvol was voor de dorpsgemeenschap.
Zeg Toon van Breugel en veel Gestelaren denken meteen aan het stratenmakersbedrijf dat hij in 1963 als prille twintiger startte met Tien Smulders uit Berlicum. Begonnen met ‘een schop en een kruiwagen’ bouwde hij de zaak uit tot een wegenbouwbedrijf van naam en faam. In 1970 verkaste het bedrijf naar de Venkant en was het gestaag groeiend aantal bedrijfsloodsen een graadmeter voor de voorspoedige ontwikkeling van Toons levenswerk.
Jongensboek
Wie was Toon? De woordenwolk, afgedrukt op het bidprentje uitgereikt bij de drukbezochte afscheidsdienst van 7 mei in de Michaël-kerk, geeft antwoorden op die vraag die werd voorgelegd aan veel mensen in zijn omgeving. “Zakelijk.” “Eerlijk”. “Charmeur”. “Gul”. “Streng” “Baas uit duizenden.” Het zijn typeringen die zoon Johan en echtgenote Maya alleen maar kunnen onderschrijven. Het levensverhaal van Toon, die op 81- jarige leeftijd op 30 april overleed, willen ze graag delen met Gestel.nu. En dat verhaal leest eigenlijk als een jongensboek. Het verhaal van een selfmade man, van relatief eenvoudige komaf, die met zijn ondernemerschap, hard werken en zakelijk instinct een leven lang en met succes aan de weg timmerde.
Rekenwonder
“Mijn vader was echt een rekenwonder”, vertelt Johan. “Op de achterkant van zijn sigarendoosjes maakte hij calculaties, en die klopten als een bus.” Maya: “Toon was een man van ‘niet lullen maar poetsen. Geen man van ‘ja, maar’ Afspraak was bij hem afspraak. Het werk ging bij hem altijd voor. Het was zijn hobby. Om half 6 in de ochtend was hij paraat.”
Ook in Gestel was Van Breugel-Smulders actief. Onder meer op het gebied van uiteraard wegenbouw maar ook met bouw- en sloopwerkzaamheden. Activiteiten die een aantal jaren aan de onderneming waren toegevoegd. Zo nam Van Breugel & Smulders de sloop voor zijn rekening van gebouwen van Beekvliet en het Instituut voor Doven. Ook aan de sloop van de internaatsgebouwen van De Ruwenberg hangt het naamkaartje van Van Breugel- Smulders. Die laatste sloop was nodig vanwege de realisatie van een conferentiecentrum.
Familiebedrijf
Waar Toon was, was de familie nooit ver weg. In Toons bedrijf werkten diverse broers, zwagers en neven, vertelt echtgenote Maya die zelf jarenlang leiding gaf aan het kantoor. “Heel jong wist Toon al wat hij wilde. Zijn leven op zijn eigen manier vormgeven en niet afhankelijk zijn van anderen.”
Geen blad voor de mond
Streng maar rechtvaardig, zo karakteriseert Maya Toon als werkgever. “Hij kon heel direct zijn en nam dan geen blad voor zijn mond.” Toon was dan niet altijd even tactvol, maar in zijn zakelijke inborst klopte een sociaal hart. Dat toonde onze dorpsgenoot op allerlei vlakken. Het predicaat weldoener komt hem toe. Daarbij is hij niet in één vakje te stoppen. Zo sponsorde Toon een groot scala aan Gestelse clubs en verenigingen. Van motorclubs, vogelverenigingen tot sportverenigingen en de Gestelse Biljartmarathon. In stilte toonde hij zich genereus. Vanuit individuele drijfveren ondersteunde hij dorpsgenoten voor wie levensgeluk niet vanzelfsprekend was vanwege ziekte of handicaps. Ook in natura sprong hij met zijn bedrijf in de bres bij dorpsinitiatieven. Zo verzorgde Van Breugel-Smulders om niet het graafwerk en het straatwerk voor de pomp op de markt en de bestrating bij het Oorlogsmonument op het plein bij de Michaël-kerk. In zijn loodsen bood hij jarenlang een onderkomen aan de wagenbouwers van vele Bokkendonkse carnavalsverenigingen, waaronder De Klaprozen, dé carnavalsclub van de Stokhoek.
Stokhoek
Maya: “Toon had iets met de Stokhoek en de Venkant. Hij wilde graag verenigingen uit deze ‘kant van De Dommel’ helpen omdat ze niet altijd de aandacht kregen, zo vond hij.” Vanwege zijn inspanningen verwierf Toon de eretitel ‘Burgemeester van de Stokhoek’ en kreeg hij van De Klaprozen als eerbetoon de Gouden Klaproos toegekend. Ook het georganiseerde publieke carnaval droeg Toon een warm hart toe. Als voorzitter trok hij in de tachtiger jaren jarenlang de kar van de Stichting Bokkendonk, de voorloper van de Fidderaosie, mede vanwege het financiële zware weer waarin de Stichting toendertijd verkeerde. In die periode droeg Toon mede bij aan de instelling van het Ere-Boktoraat samen met onder meer Gerrit Braks. Ontspanning vond Toon in wielrennen en in tennissen. Niet in verenigingsverband maar met goede vrienden. Op latere leeftijd ging hij golfen totdat zijn afnemende gezondheid het hem fysiek onmogelijk maakte deze sport te beoefenen.
Stichting Vrienden van de Beemden
Voor zijn verdiensten ontving Toon in 2013 een koninklijke onderscheiding. De schijnwerpers, daar hield hij niet zo van, weten Maya en Johan. “Hij was een man van weinig woorden; geen man van openbare toespraken.” Vanuit de coulissen kreeg de Gestelaar, geboren op de Hoogstraat net voorbij de huidige rotonde richting Den Dungen, veel voor elkaar. In 1993 stond Toon samen met Marcel van der Linden en Pierre Immens aan de wieg van de Stichting Vrienden van de Beemden. Tot tien jaar geleden was Toon voorzitter van de Stichting. Met giften en donaties werden en worden tot op de dag van vandaag projecten van de grond getild om de dementerende bewoners van het zorgcentrum meer levensplezier te bezorgen. Bijzonder waren de optredens van Toon als Kerstman op De Beemden. Met zijn jaarlijkse bezoeken rond kersttijd verraste hij de bejaarde bewoners met bloemen en later met bonbons. Voor even verruilde hij dan zijn onafscheidelijke stropdas en colbert voor de outfit van de Kerstman en liet hij zo de zon schijnen op de bewonerskamers. Zelf kende Toon in zijn persoonlijke leven lastige en soms zelfs loodzware tijden. Ook in donkere perioden zocht hij dan onverminderd naar het licht. Maya: “Zijn veerkracht en optimisme was enorm. We gaan ervoor, zei hij dan.”
Niet op lauweren rusten
1990 was een memorabel jaar in de bedrijfsgeschiedenis van Van Breugel-Smulders. Toon verkocht zijn bedrijf dat in handen kwam van Heijmans Wegenbouw. Als directeur kreeg Toon de regio Eindhoven en later het cluster Oost Brabant/Limburg onder zijn hoede. Officieel ging Toon in 2004 met pensioen. Maar hij was er als geboren ondernemer de man niet naar om op zijn lauweren te gaan rusten. Tot op hoge leeftijd hielp hij met regelmaat mee bij Davco Bestratingsmaterialen, het bedrijf van zoon Johan. Ook in diens Kringloopwinkel was hij vaak te vinden en tot kort voor zijn dood. Johan: “Het was een soort uitje voor hem. Ons pap wilde onder de mensen zijn. Ook toen hij dementie kreeg.” Maya: “Onder de mensen leefde hij inderdaad op. Al was het op het laatst nog maar 10 minuten. Maar je zag hem dan genieten van de mensen en de verhalen.”
Gestelaar in hart en nieren
Wat ook voor Toon geldt: je kunt een Gestelaar uit Gestel halen maar Gestel niet uit een Gestelaar. Samen met Maya woonde Toon 26 jaar in Eindhoven. De lokroep van Gestel bleef. “Gestel bleef trekken. Daarom zijn we weer gaan wonen op de Venkant. Ook toen we in Eindhoven woonden reed Toon bijna dagelijks naar Gestel. Het is moeilijk uit te leggen het gevoel dat Toon had voor Gestel. Hij wilde graag met zijn mogelijkheden en faciliteiten iets betekenen voor mensen, verenigingen en ook voor collega-bedrijven in Gestel. Als het kon probeerde hij te werken met Gestelse onderaannemers.” Ook dat draagt bij aan het beeld van Toon als Gestelaar in hart en nieren. Een dorpsgenoot die sporen nalaat en niet snel vergeten zal worden om wie hij was: een ondernemer die sociaal ondernemen al in praktijk bracht voordat de term bestond.
Deze website wordt beschermd door