Met dank aan Michel van den Langenberg, Natuurgroep Gestel – tekst Ronel Dielissen
Ook onze dorpskernen hebben te maken met exotische planten, die vanuit de hele wereld hier neerstrijken. De Japanse duizendknoop en de Amerikaanse waternavel zijn twee voorbeelden. Twee planten die overlast bezorgen.
De Japanse duizendknoop
De alerte autobestuurder zal deze indringer zeker hebben opgemerkt. Je ziet hem prominent staan als je vanuit Den Bosch naar Gestel rijdt, aan de rechterkant, vlak voor de rotonde. Ook als je vanuit Boxtel de A2 oversteekt, zie je hem rechts in de berm staan, net voordat je Gestel binnenrijdt. Zoals de naam zegt, komt hij oorspronkelijk uit Japan. Waarom dat lintje om die plant? Die Duizendknoop is een irritante plant, die ongelofelijk kan woekeren. Hij wordt niet voor niets een invasieplant genoemd. Als je de Knoop met een grasmaaier kortwiekt, zaait hij uit en dat versnelt het overwoekeren. Deze plant heeft bij ons geen natuurlijke vijand door andere begroeiing of via het dierenrijk. Nog is er geen manier gevonden om ervan af te komen. Als je hem diep uitgraaft en er blijft een halve centimeter zitten, komt hij na een tijdje gewoon weer nog sterker te voorschijn. Daarom heeft de groenvoorziening er een rood-wit lint omheen gespannen. Hierdoor is hij gemarkeerd als niet-maai-punt. Het zou zonde zijn als deze plant de inheemse natuur de baas wordt. Geen feest dus voor degene die deze plant ooit in de eigen tuin aantreft.
De Amerikaanse waternavel
De naam zegt het al, deze plant groeit in het water. Om die reden is er in de zomer bijna geen water te zien in stukken van de Dommel en de Essche stroom? Beide, rivier en stroom hebben er last van. Vanuit het middenblad van het plantje, de navel, groeit de wortel rechtstreeks naar de bodem van de rivieren en hecht zich daar vast. Net als de knoop is het een invasieplant zonder natuurlijke vijanden. Deze komt oorspronkelijk uit Amerika. Een aantal jaren geleden werd hij verkocht in tuincentra voor vijvers en aquariums. Maar, blijkbaar komen ze dan in de rivieren terecht, met deze gevolgen. Daarom is de verkoop van de Amerikaanse waternavel nu verboden. Het waterschap wil voorkomen dat er straks geen water meer te zien is en dat vissen overlast hebben, dus worden de planten in de herfst uit de rivier gehaald. Het idee om deze planten te gebruiken voor veevoer, is niet mogelijk gebleken. Doordat ze met de wortel in het slib van de rivier zitten, krijgen ze verkeerde voeding. Die bodem is deels toxisch door de metalen die in het slib zitten. Als het vee dit eet, komt het in het vlees en uiteindelijk ook weer in de mens terecht. De navelplanten gaan nu massaal naar de vuilverbranding, weliswaar kostbaar en bovendien levert het weer extra CO2 op.