Achter rond vijf procent van de voordeuren in ons land gaan bewoners gebukt onder een te grote schuldenlast. Er staan echter ‘hulptroepen’ klaar om deze mensen te ondersteunen, zoals de landelijke organisatie SchuldHulpMaatje. Teams van vrijwilligers die deze mensen uit hun benarde financiële omstandigheden willen halen.
Al is het begrip SchuldHulpMaatje door heel het land verspreid, aan bekendheid van de organisatie valt nog heel wat te winnen. Geurt Brouwer (voorzitter van de afdeling Sint-Michielsgestel) en Tilly de Vos (coördinator) lichten hun activiteiten toe voor Gestel.nu.
“Wij zijn er als vrijwilligers om te helpen voorkomen dat mensen verder in de schulden geraken”, zegt Geurt Brouwer. Tilly de Vos laat er meteen op volgen: “Dat gebeurt op basis van volledig vertrouwen in elkaar. Vertrouwen is fundament voor cliënt en schuldhulpmaatje. Daarvoor moeten we deze mensen echter wel kunnen benaderen.” Juist daar zit te vaak een knelpunt.
Opgeleide Maatjes
Schuldhulpmaatjes zijn goed opgeleide vrijwilligers, die allen een training volgden van de landelijke organisatie SchuldHulpMaatje Nederland. Gekwalificeerde mensen dus, die klaarstaan te helpen op plaatsen (‘achter voordeuren’) waar het water tot de lippen staat. En toch, zo constateren Geurt Brouwer en Tilly de Vos, blijft er veel van dat leed achter de voordeuren verscholen. Met als hoofdoorzaak?! “Schaamte”, zeggen Brouwer en De Vos gelijktijdig.
Vertrouwen
Het tweetal kent de vermoedelijke aantallen inwoners in de gemeente Sint-Michielsgestel, die in hun dagelijkse leven grote hinder ondervinden van hun schulden. “Vertaal die vijf procent naar de gemeente Sint-Michielsgestel, dan hebben wij het wel over rond 600 individuele mensen of gezinnen”, zegt Geurt Brouwer. Een hoog aantal, vinden beiden. Het gevolg van de financiële problemen is vaak dat mensen zich noodgedwongen uit het sociale leven terugtrekken. “Er zijn oplossingen”, beweert Tilly de Vos, “door met deskundige begeleiding het probleem aan te pakken.”
Dat blijkt vooral lastig, want de SchuldHulpMaatjes bereiken slechts een klein deel van de doelgroep. Zo blijft bij velen het geldprobleem onnodig doorsudderen, of zelfs verergeren. De uitleg is even eenvoudig als triest. “Het komt door schaamte, die houdt veel betreffende mensen tegen om met ons in contact te komen”, vertelt Tilly de Vos. Zij is het SchuldHulpMaatje dat de intake-gesprekken voert met de cliënt, voordat zij er een ‘maatje’ aan koppelt.
Hoe?!
Sinds de nieuwe ‘Vroegsignaleringswet’ in 2021 in werking trad, speelt de gemeente een belangrijke rol in het registreren van de problematiek. “Banken, zorgverzekeraars en andere schuldeisers hebben de plicht te melden bij de gemeente als schulden langere tijd open blijven staan. Vroege signalering, waarbij de betrokken mensen worden geïnformeerd over de hulp die wij kunnen bieden”, legt Tilly de Vos uit. Binnen vier weken staat er een ambtenaar op de stoep. Iemand van het sociaal team of de wijkmakelaar. Zij adviseren de mensen met betalingsachterstanden, onder meer ook over SchuldHulpMaatje. “Dan moeten de hulpvragers de brug van schaamte over”, voegt Geurt Brouwer toe.
Luisterend oor
“Onze maatjes zijn goud waard”, stelt Tilly de Vos, “door hun luisterend oor en de troost die zij bieden.” Alles wat de maatjes in de gesprekken horen valt onder geheimhoudingsplicht. Gaat de hulpvrager akkoord met de samenwerking dan volgt de praktische begeleiding. Die bestaat uit het helpen bij het ordenen van de administratie, inkomsten en uitgaven in kaart brengen. Daar blijft het niet bij. Want sámen met de hulpvrager stellen zij een persoonlijk financieel plan op. “Ook is het vaak nodig te helpen bij het aanvragen van toeslagen”, aldus Tilly de Vos. En dan opnieuw, nu van Geurt Brouwer, het begrip ‘vertrouwen’. “Daar draait alles om. SchuldHulpMaatje heeft deskundige mensen klaar staan die mensen met schulden daadwerkelijk kunnen helpen.” Zowel Geurt Brouwer als Tilly de Vos hopen dat iedereen van ‘die vijf procent achter al die voordeuren’ zijn kansen pakt om weer mee te doen in het sociale leven. Via SchuldHulpMaatjes.
