“Het moeilijkste moment voor mij zal zijn als ik de sleutel van de school inlever.” Het zijn de woorden van Hans Somers. Somers, die samen met zijn collega en onderwijsmaat Ferry Coonen na ruim veertig jaar de deur van Openbare school De Bolster achter zich dichtdoet. Ze hebben het getroffen, destijds, in de stroeve beginjaren tachtig van de vorige eeuw. Het moment dat ze solliciteerden bij de school en er emplooi vonden.
Woensdag kon dat verwachte moeilijke moment wijken voor pure verrassing. Bij de jaarlijkse Afsluitdag stonden de ‘meesters’ Somers en Coonen in het middelpunt van de feestelijke activiteiten. Ze genoten, de twee. Volop verbazing toen zomaar twee oud-leerlingen uit de tijdmachine stapten, en ook nog eens Anneke van Giersbergen, die het tweetal toezong. Zowel alle Bolsterleerlingen als feestelingen Ferry Coonen en Hans Somers luisterden ademloos naar ‘Running up that hill’. De laatste Afsluitdag van twee bij De Bolster zeer gewaardeerde docenten.
Een dag eerder deze week zit het tweetal in Ferry’s klaslokaal. Beiden laten in vogelvlucht hun onderwijzersgeschiedenis passeren. Die startte voor hen in een bewogen tijd. De komst van een openbare school in het dorp Sint-Michielsgestel was slechts mogelijk na het overwinnen van forse weerstand. Maar De Bolster kwam, in de houten barak aan de Dahliastraat. De aanvang ook van Hans’ en Ferry’s loopbaan als leraar. Een van de aanjagers tot vestiging van de school was toenmalig directeur Otto van Pagee.
Hans Somers’ loopbaan eindigt na veertig jaar als leraar bij De Bolster (foto D. van Oostenbrugge)
Hoekensysteem
Als Ferry en Hans regelmatig laten horen hoe hecht het Bolsterteam in al hun schooljaren kon functioneren, dan blijft Van Pagee’s naam terugkomen. Gestaag bouwde de school aan een geheel eigen identiteit. Beide nu vertrekkende senior-docenten droegen volop bij aan een nieuwe aanpak, het hoekensysteem. Kortweg is dat te kenschetsen als ‘de leerling zelf verantwoordelijkheid geven’. In praktijk hield -en houdt!- het systeem in dat de leerlingen hun weektaken zelf konden inrichten. Taal, rekenen, schrijven, computer, toneel, alles zat erin. Via een aftekenlijst volgde de leraar de individueel voltooide taken. “Natuurlijk was er klassikale instructie, of andere gezamenlijke lesmomenten. Onze ervaring was en is dat dit zelfontwikkeld systeem erg goed werkt”, aldus Hans.
Ferry Coonen voor het laatst in ‘zijn’ groep 5 (foto D. van Oostenbrugge)
Groei
“Onze aanpak sprak zich rond in het dorp. Met als consequentie dat steeds meer ouders overtuigd raakten van onze methodiek”, vervolgt Ferry, “zo groeiden wij van 150 tot ruim 320 leerlingen. Onder hen ook veel leerlingen die van de andere kant van de brug kwamen.” Het bedachte concept rustte -en rust- op adequaat en uniform uitgevoerde schooltaken. “Daarvoor is eenheid binnen het team essentieel”, beweert Hans Somers, “en die was er vanaf het begin in de Dahliastraat, tot hier in de Ericastraat altijd.” Ferry bevestigt dat de schoolleiding daarmee blijkbaar een goede hand bezat om de juiste collega’s te selecteren.
Volle la
Op een fotocollage zijn vele jaargangen van Bolsterklassen te zien. Honderden scholieren die op deze school, dus ook Hans’ en Ferry’s kwaliteiten konden ondervinden. Een ervan, misschien wel de belangrijkste vinden beiden, is humor in de klas. Grappige momenten die aan een opgewekte sfeer bijdragen. Zo herinnert Somers zich nog een bijzondere anekdote. “’ Een leerling had me een keertje goed beetgenomen, en ik vond dat ik hem terug moest pakken. Ik vulde zijn la met water, nadat ik de ouders al had gevraagd een setje schone kleren af te geven op school.” Somers lacht nóg om de reactie in de klas. “Op zeker moment zei ik wat dwingend ‘Pak nú je spullen uit de la!’ Je had het gezicht moeten zien toen de jongen heel snel zijn la opendeed en het water als een golf over hem heen ging.”
Excellent
Kortgeleden kreeg De Bolster voor de derde keer het predikaat ‘Excellent’ toebedeeld. Voor weer drie jaar kan de school topkwaliteit leveren. Met de komst van Passend Onderwijs sloten ook steeds meer kinderen met zintuiglijke beperking of leerachterstanden aan in klassen. Onderwijsontwikkelingen die energie vragen. “Dat vergt meer van de pedagogische kwaliteiten van de leraar”, vindt Ferry, “en tegelijkertijd geeft dat veel terug als je ziet dat het inderdaad goed kán.”
Omkijken
Als ze dan terugblikken op hun loopbaan dan zijn beide leraren ook dan unaniem. Niet echt wonderlijk, omdat zij ook studiegenoten waren, samen de Pedagogische Academie voltooiden, zelfs op zondagochtenden in De Bolster het hoekensysteem verder uitwerkten en lessen voorbereidden. Goed dan, met welk gevoel laten jullie de deur achter je dichtvallen? “Dat wij in een fantastisch team hebben mogen werken, dat we op een prachtige school werkten die kinderen alle ruimte bood om te groeien. Beter hadden we ons niet kunnen wensen”, concludeert Hans Somers. “Als ik jong was, zou ik zó weer voor De Bolster kiezen”, onderstreept Ferry Coonen. Het moment van de sleutel overhandigen is intussen heel nabij.